Бауырдың майлы ауруын қалай емдеуді түсіну үшін оның себептері мен даму тетіктерін ұғыну қажет.

Майлы гепатоз – бұл бауырдың патологиясы, оның негізгі белгісі бауыр тіні жасушаларының ішінде, кейде жасушааралық кеңістікте май қыртыстарының ошақтық және жалпы жиналуы болып табылады¹.

Майлы гепатоздың себептері

Майлы гепатоз бірнеше факторлар бар болған кезде басталады. Бұл зат алмасуының бұзылуы және семіру кезінде алғашқы процесс немесе басқа аурулар фонында қайталама процесс болуы мүмкін.

Майлы гепатоздың негізгі себептері

• 1. Липидтер алмасуының бұзылуы, майлар түсуінің ұлғаюымен және ақуыздың жеткіліксіз мөлшерімен тамақтанудың өзгеруі, артық салмақ және жалпы семіру, сондай-ақ ашығу.
• 2. Глюкоза мен инсулиннің артуымен көміртек алмасуының бұзылуы, 2-типті қант диабетінің болуы.
• 3. Бауырға уытты заттардың әсері: алкоголь, кейбір дәрілік препараттар.
• 4. Ас қорыту мүшелерiнiң, әсіресе майларды сіңіруге және қорытуға байланысты ішектің және ұйқы безінің созылмалы аурулары.
• 5. Зат алмасу бұзылысы бар жүйелік аурулар.
• 6. Бауыр мен өт шығару жолдарының алдыңғы аурулары.

Егер майлы гепатоздың диагнозы уақытында қойылса және аурудың себептерін есепке ала отырып, барабар емдеу тағайындалса, онда бауыр мен оның функциялары қалпына келтіріледі. Ондай жай-күй толығымен қайтымды, ал болжамы қолайлы.

Егер шара қолданылмаса, онда бауырдың майлы ауруы әрі қарай дамиды. Алдымен фиброз бен циррозға ықтимал өтумен және бауыр функцияларының елеулі бұзушылықтарымен қабыну (стеатогепатит) қосылады.

Майлы гепатозды емдеу

«Майлы» бауырдың дәрежесі мен себептерін толық тексергеннен және нақтылағаннан кейін дәрігер дәрі-дәрмектерді қолданудың орындылығы туралы мәселені шешеді. Бұл ретте майлы гепатозды емдеу әрқашан оны туындатқан факторларды жойғаннан кейін басталады².

• 1. Артық салмақ және семіру кезінде бірінші кезекте дененің массасын және ағзадағы майлы тіннің пайызын азайту мақсатында тамақтану мен физикалық жүктемелерді түзейді. Майлардың, көмірсулардың құрамын, жалпы құнарлылықты азайтып, емдәмді тағайындайды, майсыз ет, балық, ашытылған сүт өнімдері есебінен емдәмді тағайындайды. Рационның негізі қайнатылған және пісірілген түрінде жармалардан, көкөністерден, жемістерден тұруы тиіс. Майлы, қуырылған тағамға жол берілмейді.
• 2. Физикалық жүктеме 1 апта ішінде бір қалыпты таратылады – 3-5 ретке 150-200 минут оңтайлы. Бұл ретте салмақты жоғалтуға қолдау көрсетілмейді, өйткені бауырдың жай-күйінің нашарлауына әкеп соғуы мүмкін. Аптасына салмақтың 500-1000 грамын түсіру жеткілікті³.
• 3. Тағаммен бірге қарапайым қанттың (ұнды, тәтті тағам, қант) түсуін азайту қандағы глюкозаның деңгейін бақылау және инсулинге сезімталдықты қалпына келтіру мүмкіндігін береді. 2-типті қант диабетін емдеу үшін қанттың деңгейін азайтатын құралдар қолданылады.
• 4. Алкоголь шектеледі немесе толығымен жол берілмейді. Бауырға уытты әсерімен дәрілерді қолдануға болмайды.
• 5. Гастроэнтеролог ас қорыту жолының созылмалы ауруларын емдеу курсын тағайындайды, қажеттілік кезінде ферменттерді қосымша қабылдауға ұсыныс береді.

Өмір салтын өзгертуге және созылмалы бұзушылықтарды түзетуге толықтыруға медикаментозды терапия жүргізіледі⁴.

Бұл гепатозды емдеуге және аурудың дамуының алдын алуға көмектеседі.

Эссенциалді фосфолипидтер тобы препараттарының әсері анағұрлым зерттелді және тиімділігі дәлелденді. Олармен бауырдың ауруын емдеу 1939 жылы басталды. 200 артық клиникалық зерттеулер деректері жарияланды, олар гепатопрокторлық әсерін растайды⁵.

Эссенциалді фосфолипидтер

• - Бауыр жасушаларының мембранасына кіріктіріледі және оның құрылымы мен қасиеттерін қалпына келтіреді.
• - Қабыну мен фиброздың дамуына кедергі жасайды (біріктіру тінін қалыптастырады).
• - Антиоксидантты әсерлерге ие.
• - Жасушаларды зақымданудан қорғайды.
• - Триглицеридтер мен холестериннің алмасуын жақсартады.
• - Инсулинге жасушалардың сезімталдығын арттырады, осылайша қандағы қанттың деңгейін азайтады.
• - Өттің аққыштығын қамтамасыз етеді және оның тоқтап қалуының алдын алады.
• - Бауырдан уыттарды шығаруға көмектеседі.
• - Бауыр ферменттері деңгейін азайтады (АЛТ, АСТ, ГГТП).
• - Майдан жасушаларды босатуға ықпал етеді, яғни майлы гепатоздан тікелей арылтады.

Сонымен қатар гепатозды келесідей дәрілік заттармен емдеуді ұсынады:

• - Антиоксидант ретінде Е дәрумені, сонымен қатар С мен В12 дәрумендері.
• - өт қимылын жақсартуға, қабынудың алдын алу үшін өсімдік сығындысы6 (алатікен, жүгері шашағы) негізіндегі дәрілік заттар.
• - Халық медицинасы итмұрын, алатікен, салаубас және басқа дәрілік өсімдіктер тұндырмасы мен қайнатпасын қабылдауға кеңес береді. Ағза реакциясын болжап білу мүмкін болмағандықтан, оларға сақтықпен қарап, дәрігерден кеңес алу қажет. Оларды дәрілік заттармен үйлестікте қосымша ем ретінде қолдану қажет.

Майлы гепатоз – егер уақытында шара қолданылатын болса, толық қайтымды жағдай. Сондықтан болжам қолайлы.

Для того, чтобы понимать, как лечить жировую болезнь печени, необходимо разобраться в ее причинах и механизмах развития.

Жировой гепатоз – это патология печени, основным признаком которого является очаговое и общее скопление жировых отложений внутри клеток печеночной ткани, а иногда и в межклеточном пространстве¹.

Причины жирового гепатоза

Жировой гепатоз начинается при наличии нескольких факторов. Это может первичный процесс при нарушении обмена и ожирении или вторичный – на фоне других заболеваний.

Основные причины жирового гепатоза

• 1. Нарушение обмена липидов, изменение питания с увеличением поступления жиров и недостаточным количеством белка, избыточный вес и общее ожирение, а также голодание.
• 2. Нарушение углеводного обмена с повышением уровня глюкозы и инсулина, наличие сахарного диабета 2 типа.
• 3. Действие токсических веществ на печень: алкоголь, некоторые лекарственные препараты.
• 4. Хронические болезни органов пищеварения, особенно кишечника и поджелудочной железы, связанные с нарушением всасывания и переваривания жиров.
• 5. Системные заболевания с нарушением обмена веществ.
• 6. Предшествующие болезни печени и желчевыводящих путей.

Если диагноз жирового гепатоза поставили вовремя и назначили адекватное лечение с учетом причин болезни, то печень и ее функции восстанавливаются. Такое состояние полностью обратимо, а прогноз благоприятный.

Если не принять меры, то жировая болезнь печени развивается дальше. Сначала присоединяется воспаление (стеатогепатит) с возможным переходом в фиброз и цирроз и серьезными нарушениями печеночных функций.

Лечение жирового гепатоза

После полного обследования и уточнения степени и причин «жирной» печени, врач решает вопрос о целесообразности применения медикаментов. При этом лечение жирового гепатоза всегда начинается с устранения факторов, которые его вызвали².

• 1. При избыточном весе и ожирении в первую очередь корректируют питание и физические нагрузки с целью снижения массы тела и процента жировой ткани в организме. Назначают диету с уменьшенным содержанием жиров, углеводов, общей калорийности, увеличивают количество белка за счет нежирного мяса, рыбы, кисломолочных продуктов. Основу рациона должны составлять крупы, овощи, фрукты в отварном и запеченном виде. Жирная, жаренная пища исключается.
• 2. Физическая нагрузка равномерно распределяется в течение недели – оптимально 150-200 минут на 3-5 раз. При этом быстрая потеря веса не приветствуется, так как может привести к ухудшению состояния печени. Достаточно сбрасывать по 500-1000 г веса в неделю³.
• 3. Уменьшение поступления простых сахаров с пищей (мучное, сладкое, сахар) дает возможность контролировать уровень глюкозы в крови и восстановить чувствительность к инсулину. Для лечения сахарного диабета 2 типа применяются сахароснижающие средства.
• 4. Алкоголь ограничивается или полностью исключается. Отменяют лекарства с токсическим действием на печень.
• 5. Гастроэнтеролог назначает курс лечения хронических болезней пищеварительного тракта, рекомендует дополнительный прием ферментов при необходимости.

В дополнение к изменению образа жизни и коррекции хронических нарушений проводится медикаментозная терапия⁴.

Это поможет вылечить гепатоз и предупредить развитие болезни.

Наиболее изучено действие и доказана эффективность препаратов группы эссенциальных фосфолипидов. Лечить ими заболевания печени начали еще в 1939 году. Уже опубликованы данные более 200 клинических исследований, которые подтверждают их гепатопрокторное действие⁵.

Эссенциальные фосфолипиды

• - Встраиваются в мембрану печеночных клеток и восстанавливают ее структуру и свойства.
• - Препятствуют развитию воспаления и фиброза (формирования соединительной ткани).
• - Обладают антиоксидантным эффектов.
• - Защищают клетки от повреждений.
• - Улучшают обмен триглицеридов и холестерина.
• - Повышают чувствительность клеток к инсулину, тем самым снижая уровень сахара в крови.
• - Обеспечивают текучесть желчи и предупреждают ее застой.
• - Помогают выводить токсины из печени.
• - Снижают уровень печеночных ферментов (АЛТ, АСТ, ГГТП).
• - Способствуют освобождению клеток от жира, то есть непосредственно избавляют от жирового гепатоза.

Также лечить гепатоз предлагают с помощью таких медикаментов:

• - Витамин Е в качестве антиоксиданта, а также витамины С и В12.
• - Препараты на основе растительных экстрактов⁶ (расторопша, кукурузные рыльца) для улучшения движения желчи, профилактики воспаления.
• - Настои и отвары шиповника, расторопши, бессмертника и других лекарственных растений советует принимать народная медицина. Стоит относиться к ним с осторожностью, консультироваться с врачом, так как реакция организма может быть непредсказуемой. Применять их нужно в качестве дополнительной терапии в сочетании с медикаментами.

Жировой гепатоз – полностью обратимое состояние, если вовремя принять меры. Поэтому прогноз благоприятный.