Майлы гепатоз (майлы дистрофия) немесе бауыр стеатозы жеке ауру ретінде немесе бауырдың майлы ауруының, алкогольді немесе алькогольді емес, бастапқы сатысы ретінде дамиды. Бауыр жасушасында, ал асқынған жағдайларында жасуша аралық кеңістікте май тамшыларының жиналуымен сипатталады. Бұл кезде бауыр қызметтері зардап шегеді.

Майлы гепатоз: себептері

Майлы гепатоздың себептері ретінде май мен көмірсулар алмасуының бұзылуы, семіру, 2-типті қант диабеті, алькогольді шамадан тыс қабылдау, бауырға уытты әсері бар дәрілік заттарды қабылдау танылған. Сонымен қатар майлы дистрофия (гепатоз) жүктілік, ашығу, салмақтың екпінді түсуі кезінде жіті дамуы мүмкін.

Майлы гепатоз: емі

Майлы гепатозды емдеу оның пайда болуына алып келген факторларды жоюдан басталады. Сондықтан терапевтикалық шаралардың маңыздысының бірі диета мен өмір салтын өзгерту болады. Тиісті тәсіл кезінде бауыр стеатозы толықтай қайтымды болады.

Майлы гепатоз бен семіздік: диета

Майлы гепатоз кезіндегі негізгі тамақтану бауыр аурулары кезінде көрсетілетін №5 үстел диетасы, сонымен қатар семіздік бар емделушілерге №8 үстел негізінде диета болып табылады. Олардың жалпы сипаттамасы – жануардан алынатын майлар мен қарапайым көмірсуларды азайту, өнімдердің үнемдеп өңдеу, алкоголь, қуырылған, ұннан жасалған тағамдар мен тәттіден бас тарту.

Диета міндеттері:

• - майлар мен көмірсулар алмасуын реттеу;
• - өттің қалыпты өндірілуін қамтамасыз ету;
• - бауыр қызметін қайта қалпына келтіру;
• - бауыр жасушаларын уытты әсерлерден қорғау;
• - бауырдан майды шығару үшін жағдай жасау.

Жалпы кеңестер:

• 1. Жиі және аздап жеу – 5-6 рет тамақтану, мөлшері – шамамен 200 мл. Бұл артық тамақтану мен асқазанның кеңеюін ескертіп, жалпы тағамдық құндылықты азайтқанның өзінде қарын ашу сезімінен арылтады, зат алмасуды белсендіреді.
• 2. Рационның энергетикалық құндылығын семіру кезінде 500-1000 құндылыққа азайту. Бұл аптасына 500-1000г салмақ түсіруге көмектеседі.
• 3. Диетаны дәрумендермен, әсіресе антиоксиданттар ретінде Е және С толықтыру.
• 4. Бір күн ішінде 1,5-2 л таза су ішу, ол уыттардың шығуына көмектеседі. Оны газсыз минералды сумен, шөп шайлармен, кепкен жемістерден нәрсумен ауыстыруға болады.
• 5. Тұзды қабылдауды шектеу. Оның мөлшерін тиімді бақылау үшін, тамақты тұздау емес, тамақты қабылдау уақытында қосуға кеңес беріледі. Одан басқа, асқазан-ішек жолдарының шырышты қабығының тітіркенуінен құтылу үшін, диетологтар көп дәмдеуіштерді, әсіресе бұрышты қолданбауға кеңес береді, қышқыл тамақтан бас тарту қажет.
• 6. Майдың түсуін тәулігіне 80г дейін азайту, ал ақуыз мөлшерін майлы емес ет(құс) пен балық түрі есебінен 100-120 г арттыру.
• 7. Жасұнықтың жеткілікті мөлшерін қамтамасыз ету. Бұл үшін пісірілген және қыздырып пісірілген көкөністер мен жемістерді (семіздік болса тәтті емес) жеу.
• 8. Жылы тамақ қабылдау.

Майлы гепатоз кезінде мәзірге не кіруі мүмкін

Пісірілген тамақтарды қабылдауға кеңес беріледі, сонымен қатар, өнімді қызартып пісіруге немесе оларды буда пісіруге болады. Осылайша малдан алынған, сондай-ақ өсімдік майларды қолдану азаяды, тамаққа қуыру кезінде пайда болатын трансмайлар түспейді. Тамақ тез сіңіп, қорытылады, бауырға, ұйқы безі мен өт қабына салмақ азаяды.

Өнімдер құрамында жеткілікті мөлшерде амин қышқылдары, дәрумендер және майды ірітіп, бауырдан шығаруға көмектесетін, сонымен қатар артық тамақтануға тосқауыл болатын заттар болу қажет.

Ондай өнімдерге пектин пайызы көп жемістер, көкөністерден жасұнық, майлы емес ірімшік, сүтке піскен ботқалар жатады.

Гепатоз бен семіру кезіндегі тамақтану алуан түрлі болып қалуы керек және келесідей тамақтар мен өнімдерді қоса алады:

• 1 тамақ: сорпа мен қуырылған тұздықты қолданбаған түрдегі көкөністен, жармалық және сүт көжелері.
• 2 тамақ: ет – майлы емес құс, бұзау еті, қоян, одан котлет, тефтелдер, езбе; буда піскен немесе котлет, суфле түрінде дайындалған майлы емес балық, буда піскен омлет.
• Гарнирлер: суда немесе майлы емес сүтте ботқа – сұлудан, қарақұмықтан, күріштен, ұнтақтан,қайнатылған картоп немесе картоп езбесі, қырыққабаттан көмеш пен салаттар, қатты бидай сорттарынан макарондар.
• Сүт өнімдері: майлы емес ірімшік, сүзбе, қаймақ, айран, олардан көмеш, қызарып пісірілген сүзбелі құймақ, еріншек вареник жасауға болады.
• Нан: кешегі, кебекпен, тәтті емес печенье. Сусындар: қою емес шай, итмұрын қайнатпасы, морстар, жаңа сығылған шырындар.
• Тәттілер: жидектер, қайнатылған және қызартып пісірілген жемістер, қышқыл емес алмалар, киселдер, бал, пастила.

Мәзірден нені алып тастау қажет:

• - Қою кофе, какао, газдалған сусындар.
• - Майлы, қуырылған және сүрленген өнімдер: ет, балық, соның ішінде субөнімдер(бауыр, жүрек), консервідегі өнімдер.
• - Ашытқы қосылған жаңа пісірілген нан.
• - Шикі жидектер.
• - Көкөністерден болгар және ащы бұрышты, пияз, соның ішінде жасыл, ақбас қырыққабат, ақжелкен, аскөкті шектеу қажет.
• - Торттар мен кремі бар тәтті нан.
• - Шоколад.

Осындай тамақтанудағы өзгерістер салмақты жеңіл тастауға және майлы гепатоздан айығуға мүмкіндік береді. 5-8 апта немесе одан көп ұстау қажет диета, қалыпты физикалық жүктемелермен, ал қажет болған жағдайда дәрілік заттармен толықтырылады.

Жировой гепатоз (жировая дистрофия) или стеатоз печени развивается как самостоятельное заболевание или как начальная стадия жировой болезни печени, алкогольной или неалкогольной. Характеризуется накоплением жировых капель в печеночных клетках, а в запущенных случаях и в межклеточном пространстве. При этом страдают функции печени.

Жировой гепатоз: причины

Причинами жирового гепатоза признаны нарушения липидного и углеводного обмена, ожирение, сахарный диабет 2 типа, злоупотребление алкоголем, прием лекарств с токсическим влиянием на печень. Также жировая дистрофия (гепатоз) может остро развиваться во время беременности, при голодании, стремительной потере веса.

Жировой гепатоз: лечение

Лечение жирового гепатоза начинают с устранения факторов, которые привели к его появлению. Поэтому одной из главных терапевтических мер становится диета и изменение образа жизни. При правильном подходе стеатоз печени полностью обратим.

Жировой гепатоз и ожирение: диета

Основой питания при жировом гепатозе является диета стол №5, которую назначают при заболеваниях печени, а также диета на базе стола №8 для пациентов с ожирением. Их общие характеристики – это уменьшение содержания животных жиров и простых углеводов, щадящая обработка продуктов, исключение алкоголя, жаренного, мучного, сладкого.

Задачи диеты:

• - наладить обмен жиров и углеводов;
• - обеспечить нормальную выработку желчи;
• - восстановить функции печени;
• - защитить печеночные клетки от токсических влияний;
• - создать условия для выведения жира из печени.

Общие рекомендации:

• 1. Кушать часто и понемногу – 5-6 приемов пищи, объем – около 200 мл. Это поможет предупредить переедание и растяжение желудка, избавит от чувства голода даже при снижении общей калорийности, активирует общий обмен.
• 2. Снизить энергетическую ценность рациона на 500-1000 калорий при ожирении. Это поможет снижать вес на 500-1000г в неделю.
• 3. Дополнить диету витаминами, особенно Е и С в качестве антиоксидантов.
• 4. В течение дня выпивать 1,5 -2 л чистой воды, которая поможет выведению токсинов. Ее можно заменять минеральной водой без газа, травяными чаями, компотом из сухофруктов.
• 5. Ограничить употребление соли. Для того, чтобы эффективно контролировать ее количество, рекомендуется не солить блюда, а добавлять соль во время приема пищи. Кроме того, чтобы избежать раздражения слизистой желудочно-кишечного тракта, диетологи не советуют употреблять много специй, особенно перца, избегать кислой пищи.
• 6. Уменьшить поступление жира до 80 г в сутки, при этом увеличить количество белка до 100-120 г за счет нежирных сортов мяса (птицы) и рыбы.
• 7. Обеспечить достаточное количество клетчатки. Для этого кушать овощи и фрукты (если есть ожирение, то несладкие) отварные и запеченные.
• 8. Принимать теплую пищу.

Что может входить в меню при жировом гепатозе

Рекомендуются отварные блюда, также можно запекать продукты или готовить их на пару.

Таким образом уменьшается использование масла, как животного, так и растительного, в пищу не попадают трансжиры, которые образуются при жарке. Пища быстрее всасывается и переваривается, снижается нагрузка на печень, поджелудочную железу и желчный пузырь.

В составе продуктов должно быть достаточное количество аминокислот, витаминов и веществ, которые помогают расщеплять жир и выводить его из печени, а также препятствуют перееданию.

К таким продуктам относятся фрукты с высоким процентом пектина, клетчатка из овощей, нежирный творог, вязкие каши.

Питание при гепатозе и ожирении должно оставаться разнообразным и может включать такие блюда и продукты:

• 1 блюда: овощные, крупяные и молочные супы без использования бульона и жареной заправки.
• 2 блюда: мясные – нежирная птица, телятина, кролик, из него готовятся котлеты, тефтели, пюре; нежирная рыба на пару или в виде котлет, суфле; омлеты на пару.
• Гарниры: каши на воде или нежирном молоке – овсяная, гречневая, рисовая, манная, отварной картофель или пюре, капустные запеканки и салаты, макароны из твердых сортов пшеницы.
• Молочные продукты: нежирный сыр, творог, сметана, кефир, из них можно готовить запеканки, запеченные сырники, ленивые вареники.
• Хлеб: вчерашний, с отрубями, несладкое печенье.
• Напитки: некрепкий чай, отвар из шиповника, морсы, свежевыжатые соки.
• Сладости: ягоды, вареные и запеченные фрукты, некислые яблоки, кисели, мед, пастила.

Что исключить из меню:

• - Крепкий кофе, какао, газированные напитки.
• - Жирные, жаренные и копченые продукты: мясо, рыбу, в том числе субпродукты (печень, сердце), консервные изделия.
• - Свежий пшеничный хлеб на дрожжах.
• - Сырые ягоды.
• - Из овощей придется ограничить перец болгарский и острый, лук, в том числе зеленый, белокочанную капусту, петрушку, укроп.
• - Торты и пирожные с кремом.
• - Шоколад.

Такие изменения в питании позволят мягко сбросить вес и избавиться от жирового гепатоза.

Диета, которую нужно соблюдать 5-8 недель или дольше, дополняется умеренной физической нагрузкой, а при необходимости лекарственными средствами.